Từ nhiều đời nay, món cá mòi kho đã nổi danh ở huyện Kiến Thụy. Để làm món cá mòi kho truyền thống, cá tươi sẽ chọn những con to đều, dày mình. Sau đó cá được làm sạch, ướp với 16 loại gia vị và kho trong nồi đất. Người dân sẽ đun trên bếp lửa qua đêm để cá mềm cả phần xương, mang hương vị thơm ngon, béo ngậy của cá mòi hòa chung với các loại gia vị.
Nhắc đến cá mòi kho Kiến Thụy thì không thể không nói đến sản phẩm cá mòi kho Làng chài của anh Lê Tiến Việt – Giám đốc Công ty TNHH Thực phẩm Sovi. Vốn sinh ra lớn lên ở vùng quê này nên ngay từ nhỏ anh Việt đã rất yêu thích món cá mòi kho. Từ đó, anh cũng mong muốn nâng tầm món ăn của quê nhà thành một sản phẩm có giá trị kinh tế. Năm 2015, anh Việt quyết định lập nghiệp với món cá mòi kho làng Chài.
Thời gian đầu, anh Lê Tiến Việt dựa trên nền tảng truyền thống bao năm của làng để tạo ra công thức cá kho chất lượng, đó là sự kết hợp hài hòa giữa các nguyên liệu, bí quyết cổ truyền và khẩu vị thực khách hiện đại. Mọi khâu từ chọn nguyên liệu, sơ chế, ướp và kho, đóng gói và bảo quản, đều được thực hiện theo quy trình nghiêm ngặt, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm nhưng vẫn phải giữ được hương vị riêng.
Cá mòi kho làng Chài Sử dụng 16 loại gia vị tự nhiên bao gồm: chay tạo vị chua thanh; mía tạo vị ngọt dịu; chuối xanh, gừng, riềng át đi toàn bộ mùi tanh của cá tạo mùi thơm; ớt tươi cay nhẹ; nước hàng và bột điều tạo màu cánh gián… Sản phẩm không dùng các loại phụ gia, chất bảo quản, chất tạo màu tạo nên vị cá thơm ngon như bữa cơm nhà của người Việt. Cá mòi được kho 12 tiếng nên nhừ xương, tuy vậy miếng cá không bị vỡ nát mà vẫn rắn chắc, nguyên hình con cá.
Từ món ăn truyền thống đến sản phẩm OCOP 4 sao
Có một sản phẩm tốt nhưng để lan tỏa sản phẩm cũng là bài toán lớn mà anh Việt cùng đội ngũ của mình phải ngày đêm trăn trở. Anh tìm nhiều cách để mang sản phẩm tiếp cận tới tay khách hàng từ các chợ, siêu thị, cửa hàng trong và ngoài tỉnh. Cơ sở của anh Việt cũng phải chuẩn bị kỹ lưỡng trước những dịp lễ Tết để đáp ứng nhu cầu khách hàng.
Nhờ nỗ lực của mình, sau nhiều năm, sản phẩm cá mòi làng Chài của anh Lê Tiến Việt đã có mặt ở nhiều hệ thống các siêu thị như BigC, Vinmart, Aeon Mall… Không những vậy, năm 2019, cơ sở cũng bắt đầu đưa sản phẩm lên bán tại các sàn thương mại điện tử và các kênh bán thực phẩm online. Anh Việt cũng tìm cách đa dạng hóa sản phẩm cá kho như cá basa, cá ngừ, cá mối… để hấp dẫn nhiều khách hàng. Bên cạnh một sản phẩm tốt thì câu chuyện mang mang nét đặc trưng của quê hương vùng biển Hải Phòng ra thị trường cũng giúp cá mòi kho làng Chài đạt chứng nhận sản phẩm OCOP đạt 4 sao vào năm 2019.
Theo anh Lê Tiến Việt, sản phẩm được làm từ nguồn nguyên liệu chính là con cá mòi đặc sản quê hương Kiến Thụy. Kết hợp giữa yếu tố truyền thống và hiện đại và nguồn nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên để tạo nên món ăn dân dã của miền quê vùng biển. Đến nay, doanh thu của công ty tăng qua các năm, bình quân mỗi tháng xuất bán ra thị trường trên 100 tấn cá các loại/, trừ chi phí, công ty thu lãi 20-30 tỷ đồng/năm.
Hiện tại, Thành phố Hải Phòng có 174 sản phẩm OCOP thuộc các nhóm sản phẩm thế mạnh, chủ lực và có giá trị gia tăng cao gồm nhóm; sản phẩm tươi sống thực phẩm chế biến, thuỷ – hải sản chế biến (117 sản phẩm 3 sao và 57 sản phẩm 4 sao). Đến năm 2025, Thành phố phấn đấu có thêm ít nhất 30 sản phẩm đạt 4 sao và 5 sản phẩm đạt 5 sao; tiếp tục phối hợp với các cơ quan chuyên môn hướng dẫn, nâng cao năng lực sản xuất cho tổ chức kinh tế để phát triển sản phẩm OCOP đáp ứng yêu cầu của thị trường trong nước và tiến tới xuất khẩu.