OCOP ( One Commune, One Product) là chương trình mang tên “Mỗi xã, phường một sản phẩm”. Chương trình này khởi nguồn từ xứ Phù Tang từ thập niên 70 của TK trước. Tới thời điểm hiện tại, đã có hơn 40 quốc gia học tập, triển khai thành công, đạt được những thành tựu to lớn từ chương trình này. Thực chất, đây là giải pháp thúc đẩy kinh tế nông thôn, khơi dậy tiềm năng phát triển của các địa phương. Mục đích chính là tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người dân.
Mục tiêu của OCOP có thể thấy rất rõ. Đó là phát triển hình thức sản xuất, kinh doanh sản phẩm đậm chất truyền thống, có tiềm năng phát triển ở khu vực nông thôn. Từ đó thực hiện tốt tiêu chí đề ra trong bộ tiêu chí của chương trình nông thôn mới.
Nhìn chung, nếu thực hiện thành công chương trình OCOP thì vấn đề công ăn việc làm của người dân được giải quyết. Cùng với đó là thay đổi cách sản xuất, hướng tới nền kinh tế thị trường rộng lớn. Thêm nữa, việc thúc đẩy phát triển sản xuất này còn góp phần hạn chế “làn sóng” di cư từ nông thôn ra thành thị tìm việc làm. Cuối cùng là tạo ra những sản phẩm chất lượng, phát triển du lịch địa phương.
Sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP và chứng nhận ATTP
Sau khi tham gia OCOP, các sản phẩm truyền thống đã được nhiều người biết đến và đón nhận. Tuy nhiên, để có mặt tại các siêu thị lớn hay trở thành hàng xuất khẩu thì còn vướng phải rất nhiều khó khăn. Đặc biệt là thủ tục, hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận ATTP. Sản phẩm OCOP không ít nhưng trong đó lượng sản phẩm được cấp giấy ATTP lại rất hạn chế. Chứng nhận này có thể là chứng nhận VietGap, ISO 22000:2018 hay chứng nhận nông nghiệp hữu cơ ASEAN.
Chứng nhận Vietgap
Là chứng nhận thực hành nông nghiệp hàng đầu tại nước ta. Những mô hình trồng trọt được cấp loại giấy chứng nhận này cần đảm bảo tiêu chí “sạch” lên hàng đầu. Hay nói cách khác, đầu ra của mô hình VietGap là những sản phẩm an toàn. Tiêu chuẩn VietGap đưa ra nhiều nguyên tắc, quy định trong quá trình sản xuất ra sản phẩm. Cần thực hiện các quy chuẩn quan trọng để có được sản phẩm an toàn cho sức khỏe của người. Cụ thể là khâu sản xuất, sơ chế.
Chứng nhận VietGap dành cho các hợp tác xã, nông trường trồng trọt. Các loại sản phẩm thường làm giấy chứng nhận VietGap là lúa, rau quả, chè,…
Chứng nhận ISO 22000:2018/ HACCP CODE 2003
Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 là hệ thống quản lý ATTP. Trong khi đó, HACCP CODE 2003 được hiểu là hệ thống phân tích mối nguy cũng như điểm kiểm soát tới hạn. Nếu VietGap áp dụng cho mô hình trồng trọt thì 2 tiêu chuẩn này áp dụng cho quá trình sản xuất, chế biến. Các đơn vị chế biến đồ hộp, sản xuất chè khô, đồ uống thường làm giấy chứng nhận về tiêu chí này.
Chứng nhận Nông nghiệp hữu cơ ASEAN
Đây cũng là loại giấy chứng nhận áp dụng cho quá trình sản xuất, sơ chế, chế biến. Các sản phẩm thông qua quá trình này đảm bảo tiêu chí sạch, an toàn cho sức khỏe người dùng. Không chỉ vậy, quá trình sản xuất này còn vì cuộc sống xanh, cải thiện môi trường sinh thái.
Rất ít đơn vị được cấp giấy chứng nhận này bởi các tiêu chuẩn vô cùng nghiêm ngặt. Tuy nhiên, nếu sản phẩm được cấp giấy Chứng nhận Nông nghiệp hữu cơ Asean thì cơ hội tiến ra thị trường quốc tế sẽ cao hơn rất nhiều.
Tại sao sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP được chú trọng?
So với các sản phẩm thuộc lĩnh vực chứng nhận khác thì những sản phẩm thuộc chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” được chú trọng hơn rất nhiều. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng chuộng những sản phẩm được cấp giấy chứng nhận VietGap hay ISO 22000:2018. Có thể kể tới những lý do khiến sản phẩm đạt tiêu chuẩn này được chú trọng như sau:
– Sản phẩm OCOP được đánh giá thận trọng, chuyên nghiệp về nhiều mặt. Hội đồng đánh giá gồm những cán bộ chuyên môn trong các lĩnh vực liên quan như y tế, môi trường,…. Không chỉ vậy, việc đánh giá còn trải qua nhiều cấp khác nhau, từ cấp huyện tới tỉnh, sau đó lên Trung Ương.
– Những sản phẩm OCOP đạt tiêu chuẩn từ 4 sao đều có giấy chứng nhận quan trọng như VietGap, ISO,…
– Những ngôi sao đánh giá của một sản phẩm có được trải qua nhiều cơ quan thẩm định với các bộ phận chuyên môn. Cùng với đó là đánh giá của người đại diện tỉnh.
– Sản phẩm OCOP được đầu tư, chú trọng về nhiều mặt. Không chỉ chất lượng mà bao bì, hình thức sản phẩm cũng đặc biệt được quan tâm.
– Sau khi đạt được số sao, sản phẩm nằm dưới sự quản lý của cơ quan OCOP cấp tỉnh. Những sản phẩm từ 4 sao sẽ do cơ quan Trung Ương quản lý, kiểm nghiệm cũng như duy trì chất lượng.
– Một sản phẩm OCOP được tin dùng bởi số sao nhận được thể hiện được sự đầu tư, chú trọng trong các khâu. Từ nguyên liệu đầu vào, chế biến, bảo quản cho tới đầu ra.
Trên đây là một số thông tin về tiêu chuẩn OCOP. Có thể thấy, nếu thực hiện thành công chương trình thì không chỉ thúc đẩy nền kinh tế phát triển mà đời sống của người dân cũng được cải thiện. Sản phẩm Việt muốn vươn mình ra biển lớn cần đạt được những giấy chứng nhận quan trọng. Nỗ lực vì tương lai, chú trọng vào các quá trình để có được sản phẩm tốt nhất.